basın özetleri 29.01.24

Haravgi gazetesinin ana haberi…

Başlıklar: “Kıbrıs sorununun çözüm zemini konusunda net görüşler – AKEL GS: Cumhurbaşkanı müzakerelerin devamını Kran Montana’da kalındığı noktadan başlatmalı”

Ön sayfada öne çıkan noktalar: Yakınlaşmalar ve Guteres çerçevesi temelinde müzakereler korunmalı

Birleşmiş Milletler çıkmazın kırılması konusuyla uğraşmalı

Maria Olgin Kueyar dün akşam adaya düşük beklentilerle geldi

Habere göre AKEL Genel Sekreteri AKEL’in Kıbrıs sorununa temsilci atanması olayını pozitif bir gelişme olarak karşıladığını ve Cumhurbaşkanının yapması gerekenin diyaloğun Kran Montana’da kalındığı noktadan devam etmesi gerektiğini bildirmesi olduğunu söyledi. EDON’un Trodos gezisi etkinliği sırasında gazetecilere konuşan Stefanos Stefanu “Cumhurbaşkanının şahsi temsilciyle yapacağı görüşmeyi değerlendirmesi ve Kıbrıs Rum tarafının müzakerelerin 2017’de Kran Montana’da kalındığı yerden devam etmesini istediğini, bizce yakınlaşmaların korunması ve Guteres çerçevesi temelinde müzakerelere hazır olduğumuzu gerektiğini bildirmelidir” dedi.

AKEL Genel Sekreteri Rum tarafının tavrının, AKEL’in birkaç gün önce Cumhurbaşkanına netleştirdiği gibi, bu olması gerektiğini söyledi. “Bu tezi Ulusal Konsey’in son toplantısında da etraflıca anlattık” dedi.

“Biz uluslararası örgütün ve BM Genel Sekreterinin 4 artarda yıldır ilgili raporlarında ve BM kararlarında belirtilen görüşleriyle buluşan tarafın bizim tarafımız olması gerektiğini düşünüyoruz” dedi.

*

Alithia gazetesinin ana haberi:

“Avrupa Komisyonunun 7 talimatını çekmecede beklettiler – 2 ay içinde uyum sağlanması için son ihtar” başlıkları altındaki Alithia gazetesinin ana haberine göre ihtarlar KDV’de şeffaflık, çok uluslu şirket vergileri, kirletici madde ücretlendirmesi, yüksek nitelikli çalışanlar ve ödenen kredilerle ilgili.

Kıbrıs Hükümeti iki ayın sonunda hâlâ daha ilgili konuları ulusal hukuka dâhil etmediği takdirde hukuksal belalarla ve büyük cezalar ödemek riskiyle karşı karşıya kalacak.

Olumsuz sonuçlardan kurtulmanın yolu ya Avrupa Komisyonunun takvimi dâhilinde talimatlara uymak ya da Brüksel’in bu gecikmenin makul olduğunu kabul etmesidir

*

Filelefteros gazetesinin ana haberi Akama ile ilgili.

“Akama Brüksel’e gidiyor – Odak noktada yasanın ihlal edilmesi ve kalkınma çalışmaları var – Çalışmaların başlaması ile ilgili açık olan noktalar kapanıyor – İdaki araştırmanın kararları bekleniyor” başlıklı habere göre Şubat ayı Akama konusu için sıcak geçecek. Avrupa Parlamentosu Dilekçe Komitesi toplantısında çevreyle ilgili yasalar ve kalkınma konuları çerçevesindeki şikâyetler ele alınacak. Şubat ortalarında Lefkoşa’da Ad-Hoc komitesinin Özel Ekolojik Değerlendirme temelinde yapılacak çalışmalar ve idare araştırmasının bulguları temelinde alınacak olan kararlar hakkında Bakanlar Kurulu bilgilendirilecek.

*

Politis gazetesinin ana haberi:

“Taşınmaz Mal Komisyonunun parası yetmiyor – “İşgal altındaki bölgede bulunan Kıbrıs Rum mallarının değeri yaklaşık olarak Kıbrıs Cumhuriyeti’nin Gayri Safi Yurtiçi Hasılası kadar” başlıklı Politis gazetesinin haberine göre,

Adanın kuzeyindeki Kıbrıs Rum mallarının tamamının değeri yaklaşık olarak 28 milyar avro değerinde. “Taşınmaz Mülk Komitesi” alarm çalıyor zira malların tazminatı için parası yetersiz.

Şu anda kuzeydeki Kıbrıs Rum mallarıyla ilgili elindeki başvurular toplam malların yüzde 2’sine tekabül ediyor. Durum Kıbrıs Türk liderliğini tedirgin ediyor. Kaldı ki Kıbrıslı Rumlara önerilen tazminatlar zaten çok düşük.

Hukukçu Ahilleas Dimitriadis mal varlıklarının değerinin Türkiye için kanayan yara olduğunu ifade etti. Politis’e konuşan Dimitriadis Kıbrıslı Rumların bu çabadaki karşılaştırmalı avantajının insan hakları ve uluslararası hukuk olduğunu söyledi. “Tazminatların değerinden bağımsız olarak Türkiye’nin bu konudaki sorumluluklarını kabul etmesi büyük bir adımdır” dedi.

*

Filelefteros’tan başka bir haber…

“Diğer ülkelerle kıyaslamalı olarak Kıbrıs’ta yaşam maliyeti”

Gıda ürünleri fiyatları Avrupa’da ve Kıbrıs’taki hane halklarının en büyük endişesini oluşturuyor, bu arada ülke hükümetleri Kıbrıs’ta da olduğu gibi yurttaşları rahatlatacak önlemler alıyor. Numbeo platformunda ortalama net maaş üzerinden yurttaşların alım gücü de hesaba katılarak fiyatlar üzerindeki farklar net olarak görülüyor.

Buna göre Kıbrıs’ta 4 kişilik bir ailenin kira gideri olmadan aylık giderleri 2.947 olarak görünüyor. Bir kişinin aylık giderleri 839,5 olarak görünüyor.

Yunanistan’da 4 kişilik bir ailenin kira gideri olmadan aylık giderleri 2.766 avro olup, bir kişinin aylık gideri 839,5 avro. Yunanistan’da yaşam maliyeti Kıbrıs’takinden yüzde 3,9 oranında daha düşük olduğu görünüyor.

Portekiz’de 4 kişilik bir ailenin kirasız aylık gideri 2.321 avro, bir kişinin aylık masrafları ise 657,7 avro. Portekiz’de yaşam maliyeti Kıbrıs’takinden yüzde 17,8 daha düşük.

Almanya’da 4 kişilik bir ailenin kirasız aylık gideri 3.210 avro, bir kişinin aylık masrafları ise 951,3 avro. Almanya’da yaşam maliyeti Kıbrıs’takinden yüzde 11,5 daha yüksek.

Fransa’da 4 kişilik bir ailenin kira gideri olmadan aylık giderleri 3.414,2 avro olup, bir kişinin aylık gideri 954,6 avro. Fransa’da yaşam maliyeti Kıbrıs’takinden yüzde 18,2 oranında daha yüksek olduğu görünüyor.

Bu rakamların hesaplanmasına göre orta büyüklükte 14 ürün içeren bir file için bir ayda her Kıbrıslı 265,07, her Yunanlı 263,41, bir Fransız 368,14, İtalyan 319,62, Alman318,21, İspanyol 248,55, Litvanyalı 234,41, Slovak 247,41, Sloven 256,17, Belçikalı 299,56, Portekizli ise 234.30 avro ödüyor.

*

Filelefteros’ta ilginç bir haber daha var…

“Tüketim ürün ve çeşitleri satın almak yerine seyahat etmeyi tercih ediyorlar”

Tüketicinin tercihleri değişiyor. Avro bölgesi dahilindeki yurttaşlar genelde somut ürünler ve özelde ev eşyaları yerine boş vakitle ilgili hizmetler almayı tercih ediyor. Avrupa Merkez Bankasının temasları ile alakalı bir araştırmanın sonuçlarına göre tüketici, hane halklarının alım gücünün düşmesi ve konuta olan ilginin de düşmeye başlamasıyla bağlantılı olarak mutfak beyaz eşyası, yaygın kullanımlı elektronik ürünler ve ev eşyasına yönelik ilgisi düşmeye devam ediyor.

Yapılan araştırmaya göre gıda ürünleri satışlarında alışverişte bir düşüş gözlemlenmesine rağmen bir istikrar görüldü ya da hafif artış görüldü. Tam tersine ise eğlence hizmetleri ve genelde turistik hizmet alımlarında gözle görünür biçimde artış gözlemlendi. 2023 yılında bu bağlamda artış rekoru kırıldı. 2024 yılı öngörüleri ise daha büyük bir kalkınma hızı vadediyor.